Verkefni

Skoðaðu hvort til séu plöntur á heimilinu þínu. Ef þú finnur plöntur skaltu nú athuga vel blöðin á þeim. Plöntur eru afar ólíkar og eru blöðin á þeim mjög forvitnileg að skoða nánar. Eru þau: þykk, þunn, slétt, teinótt á endana, ílöng, hringlaga eða allt öðruvísi? Finndu þér blað og blýant og teiknaðu nú 3-5 af þessum ólíku blöðum á blað. Litaðu og skreyttu að vild.

• Klipptu laufblöðin út notaðu í skreytingar.
• Finndu ólíkar plöntur og teiknaðu eftir eigin höfði.
• Teiknaðu æðakerfi plantna.

Þetta er tilraun sem snýst um að skoða hvort ávextir og grænmeti þroskist fyrr í ísskáp eða á eldhúsborðinu. Prófaðu að taka tvo jafn harða/óþroskaða ávexti af sömu gerð. Það getur t.d. verið avókadó, mangó eða melóna. Áður en þú byrjar skaltu klípa utanum ávextina einn af öðrum eins vel og þú getur og finna hversu harðir eða mjúkir þeir eru. Settu nú annan ávöxtinn inn í ísskáp og hafðu hinn á eldhúsborðinu. Eftir 3-4 daga skaltu skoða ávextina saman aftur og kanna hvort einhver breyting hafi orðið. Ef engin breyting er skaltu halda áfram í 2 daga í viðbót.

• Hver er niðurstaðan?
• Hvað gerðist hjá ávextinum sem var í ísskápnum?
• Hvað gerðist hjá ávextinum sem var á eldhúsborðinu?
• Er einhver munur?
• Af hverju heldurðu að það sé?

Skrifaðu sögu um skrítið grænmeti eða ávöxt og prófaðu að hugsa um hvernig því líður. Teiknaðu mynd og litaðu og skreyttu að vild.

• Yrði sagan önnur ef plantan væri í námunda við aðra?

Finndu plöntu heima fyrir sem hefur þunn og létt laufblöð. Ef þú hefur nú þegar prófað að rækta baunir og baunagrasið er komið með nokkur lauf þá er t.d. gott að fylgjast með baunagras plöntunni. Settu plöntuna útí glugga svo hún hafi næga birtu.

Skráðu núna hjá þér á blað hvaða dagur er, hvort það sé sól eða skýjað úti, og í hvaða átt blöðin á plöntunni snúa.

Næsta dag gerirðu það sama, skráir hjá þér hvaða dagur er og í hvaða átt blöðin snúa. Ef þér finnst öll eða flest blöðin snúa sér t.d. meira í eina sérstaka átt þá skaltu skrá það hjá þér. Þegar þú ert búin/nn að því þá skaltu snúa pottinum með plöntunni þannig að blöðin snúi núna í burtu frá þeim stað sem þau snéru að áðan.

Endurtaktu þetta í nokkra daga og sjáðu hvaða niðurstöður þú færð.

Hefurðu einhverntíman hlustað á leikritið Ávaxtakörfuna? Nú færð þú tækifæri til að búa til þitt eigið leikrit um ávexti.

• Hver er aðal söguhetjan?
• Hverjir eru tvær helstu aukapersónur?
• Er eitthvað illmenni?
• Hvað kemur fyrir?
• Hvernig endar leikritið?

Finndu tvö box, t.d. er skyr eða jógúrt dós mjög fín í þetta verkefni. Þú þarft penna sem er vatnsheldur og reglustiku. Settu nú reglustikuna ofaní boxin hvert af öðru og markaðu með pennanum litlar línur fyrir sentimetrana frá einum og upp í fimm (1, 2, 3, 4 og 5). Markaðu líka með punkti alla hálfa sentimetra (0.5, 1.5, 2.5, 3.5 og 4.5).

Nú skaltu sækja vatn og fylla boxin alveg upp að efstu línunni. Ef þið eigið matarlit heima getið þið sett litinn útí svo auðveldara sé að sjá vatnsyfirborðið. Nú skaltu finna boxunum tveimur ólíka staði, annan þar sem er hlýtt og hinn þar sem er svalt.

Hafðu til taks autt blað og blýant og skráðu dagsetningu og hversu mikið er í boxunum þegar þú byrjar. Yfir næstu daga skaltu skoða boxin og sjá hvort og þá hversu mikið vatn hefur gufað upp.

Sjálfbærni snýst um að við pössum uppá jafnvægi milli umhverfisins, efnahagsins í landinu, samfélagsins sem við búum í og velferðar. Velferð felur í sér að öllum geti liðið vel og verið öruggir með að hafa fæði, húsnæði og aðgang að grunnþjónustu.

Við getum hugsað það þannig að sjálfbær þróun feli í sér að við skilum umhverfinu til næstu kynslóða í ekki verra ástandi en við tókum við því. Með því reynum við að lifa og gera það sem þarf til að okkur líði vel án þess að nota allar auðlindir eða minnka möguleika komandi kynslóða til að líða vel. 

• Eiga allir jafnan aðgang að auðlindum?
• Er hægt að nýta náttúruna og vernda á sama tíma?

Það er mikilvægt að við skiljum hvað felst í okkar vistspori. Þ.e. hvað við neytum og notum í daglegu lífi og athöfnum, og hvernig það sem við gerum hefur áhrif á náttúruna með úrgangi og mengun.